12/07/12

Un estudo demostra a ocupación continuada do Monte Pindo desde a época romana

Pico Penafiel. Foto: Humberto Caamaño
Un novo método de datación chamado termoluminiscencia que permite coñecer con exactitude a antigüidade de fragmentos de cerámica pode transformar a nosa historia despois de analisar 5 cerámicas recollidas en diversos puntos do Monte Pindo. Os resultados do estudo "Datación por termoluminiscencia de cerámicas de cuevas y cavidades graníticas en el NW de la Península Ibérica" foron presentados polos especialistas da IUX Parga Pondal J. Sanjurjo-Sánchez, J.R. Vidal Romaní, M. Vaqueiro, X.L. Vilar Pedreira, E. Méndez Quintás e R. Costas Vázquez no IX Congresso Ibérico de Arqueometría, celebrado en Lisboa o pasado mes de outubro, arroxando os seguintes resultados:
  • Pico Penafiel: ano 212 d.C.
  • Cova no Monte Pindo: ano 512 d.C.
  • Cova no Monte Pindo: ano 992 d.C.
  • Pico Penafiel: ano 1042 d.C.
  • Cova no Monte Pindo: ano 1092 d.C.
Cova no Monte Pindo
Á vista dos datos, neste 2012 cúmprense exactamente 1800 anos de que "alguén" elaborou tellas para construir "algo" no Pico Penafiel, e ademais o estudo demostra nada máis e nada menos que o Monte Pindo foi ocupado continuamente desde a época romana; non sabemos se dun xeito sedentario ou nómade mais o feito de tratárense de tellas podería indicar o primeiro. Mais a que obedecía a presenza de restos construtivos tan antigos no Pico Penafiel? Cecais sexa venturoso especular, mais debemos lembrar que algúns eruditos da antigüidade nunca consideraron á antiga Torre Fiel un recinto defensivo ou castelo (utilidade que si tivo durante o século XV), senón un faro imprescindíbel para a navegación da zona, e o Pai Sarmiento mesmo asegura que fora construído a imaxe e semellanza da Torre de Hércules coruñesa. Esta datación podería dar máis peso a aquela interpretación? Xulgade vós mesmos.

Recreación do Castelo de Penafiel. Créditos: AMPPN.
A antigüidade da presenza humana do Monte Pindo levaba un tempo patente co descubrimento dunha vasixa cerámica campaniforme de hai 6.000 anos, que indica a presenza humana nas cavernas carnotás desde cando menos o que se considera o comezo do Neolítico europeo, asi como que obviamente esta civilización era hábil para elaborar cerámicas campaniformes decoradas. Mais a presenza de restos construtivos tan antigos limitárase ata hoxe á tradición oral e á especulación. Máis agora os materiais habitualmente desbotados por non poder datarse mediante a arqueoloxía poden por fin situarse no tempo con bastante exactitude. Os resultados deste método de tasación desenvolvido polo investigador da IUX Jorge Sanjurjo Sánchez non pode máis que deixarnos coa boca aberta, e confirmar a urxencia de protexer un patrimonio tan importante desde todos os puntos de vista coa única figura de que ademais repercute positivamente na poboación que o rodea: a declaración de Parque Natural.